Φάρμακα:Οι συνδυασμοί που σκοτώνουν
Είναι αυτονόητο πως το να παίρνει κανείς δύο φάρμακα μαζί, χωρίς την εντολή ιατρού, είναι λάθος και μπορεί να αποβεί και επικίνδυνο για την ίδια του την υγεία. Πολλά φάρμακα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, άλλοτε μειώνοντας και άλλοτε ενισχύοντας το ένα τη δράση του άλλου ή ακόμη χειρότερα αυξάνοντας τις παρενέργειες του φαρμάκου. Επίσης ίδια αποτελέσματα μπορεί να έχουν και κάποιες τροφές οι οποίες όταν καταναλώνονται με συγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, άλλοτε εμποδίζουν και άλλοτε αλλοιώνουν τη δράση του. Πρέπει να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί, κυρίως, επειδή τα αποτελέσματα κάποιων συνδυασμών είναι τελείως απροσδόκητα. Στην πραγματικότητα ακόμη και σήμερα επιστήμονες δε γνωρίζουν όλες τις δυνατές αλληλεπιδράσεις. Κατά τους γιατρούς ο κίνδυνος έγκειται στην αυθαίρετη και συμπτωματική κατανάλωση φαρμάκων για τις πιο απλές παθήσεις όπως κρυολόγημα-πυρετός-πονοκέφαλος κτλ. Είναι όμως αληθινό πως σε πολλές περιπτώσεις οι ίδιοι οι γιατροί αμελούν να ρωτήσουν τον ασθενή εάν λαμβάνει άλλα φάρμακα και ποια είναι αυτά. Επομένως κάθε φορά που ο γιατρός συνταγογραφεί ένα φάρμακο οφείλει και ο ίδιος ο ασθενής να ενημερώσει για το ιστορικό του και να ζητήσει από το γιατρό συμβουλές ακόμη και για διαιτητικούς κανόνες, όπου υπάρχουν.
ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΛΗΨΗ ΔΥΟ Ή ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΟΞΙΝΑ
Είναι γνωστό πως τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν γαστρικές ανωμαλίες. Όταν όμως κατά τη διάρκεια της λήψης τους συνδυάζονται με κάποιο αντιόξινο προϊόν, τότε η θεραπευτική του δράση μειώνεται. Συγκεκριμένα τα αντιόξινα φάρμακα μειώνουν τη δυνατότητα αφομοίωσης των άλλων φαρμάκων, επειδή μειώνουν το PHτου στομάχου. Αποτέλεσμα αυτής της μεταβολής του PHείναι η μείωση της απορρόφησης των δραστικών συστατικών του φαρμάκου με αποτέλεσμα την ελάττωση της δραστικότητάς του. Για το λόγο αυτό λοιπόν φάρμακα τα οποία ανήκουν στις δύο αυτές κατηγορίες, πρέπει να λαμβάνονται με χρονική απόσταση 2-3 ωρών.
ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΟΞΙΝΑ
Hταυτόχρονη λήψη αντιβιοτικών φαρμάκων και αντιόξινων έχει ως αποτέλεσμα να μπλοκάρονται τα μόρια του αντιβιοτικού, με αποτέλεσμα αυτό να μην απορροφάται από τον οργανισμό. Αποτέλεσμα αυτής της αλληλεπίδρασης είναι μια πιθανή επιδείνωση της λοίμωξης, αφού η δράση του αντιβιοτικού δεν έχει ολοκληρωθεί σωστά.
ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ
Οι βασικές ιδιότητες των αγχολυτικών φαρμάκων είναι η υπνηλία, η μείωση της αυτοσυγκέντρωσης, ακόμη και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η λήψη των φαρμάκων αυτών σε συνδυασμό με αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορεί να αυξήσει τις παρενέργειες αυτές.
ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΙΣΤΑΜΙΝΙΚΑ
Δεν είναι ανταγωνιστικά, αλλά ορισμένες από τις παρενέργειες που προκαλούν τα πρώτα, όπως υπνηλία, προστίθενται στην ίδια επίδραση των δευτέρων, ακόμη και αν παίρνονται σε διαφορετικές στιγμές της ημέρας. Επίσης χρειάζεται προσοχή κατά τη λήψη φαρμάκων για τη ναυτία, γιατί σε πολλές περιπτώσεις προκαλείται υπνηλία, όπως ακριβώς και κατά τη λήψη αντιισταμινικών φαρμάκων.
ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ
Η λήψη ενός αγχολυτικού φαρμάκου σε συνδυασμό με κάποιο αντικαταθλιπτικό αντενδείκνυται. Πρόκειται για έναν επικίνδυνο συνδυασμό εξαιτίας των σοβαρών αλληλεπιδράσεων μεταξύ τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις μια βασική παρενέργεια είναι η επιδείνωση των συμπτωμάτων της ψυχικής νόσου από την οποία πάσχει.
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ Ή ΚΟΡΤΙΚΟΕΙΔΗ
Τα αντιβιοτικά, όπως και όλα τα κορτικοειδή επηρεάζουν τη δράση του αντισυλληπτικού χαπιού. Το αποτέλεσμα δεν είναι καθόλου ασήμαντο. Έχει παρατηρηθεί πως μετά τη λήψη ενός αντιβιοτικού φαρμάκου, ακόμη και μετά από 2-3 ημέρες, τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να γίνουν λιγότερο ασφαλή. Γι αυτό προτείνεται κατά τη λήψη ενός αντιβιοτικού φαρμάκου να επιλέγεται μια διαφορετική μέθοδος αντισύλληψης. Ορισμένες επίσης συνηθισμένες παρενέργειες ενός αντιβιοτικού φαρμάκου (όπως διάρροια και εμετός) μπορούν να μειώσουν ακόμη περισσότερο την αποτελεσματικότητα του αντισυλληπτικού χαπιού.
ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΑ
ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ
Οποιοδήποτε αλκοολούχο ποτό- κρασί, μπύρα ή κάποιο δυνατό οινοπνευματώδες- όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα ή σε μικρή απόσταση με κάποιο αγχολυτικό, αντικαταθλιπτικό ή αντιισταμινικό φάρμακο έχει ως αποτέλεσμα να μένει αυτό το φάρμακο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μέσα στον οργανισμό. Ακόμη και σε μικρές ποσότητες το οινόπνευμα αυξάνει τη δράση των φαρμάκων και συνεπώς προκαλεί παρενέργειες πιο έντονες και μεγαλύτερης διάρκειας, ιδιαίτερα υπνηλία και απότομη πτώση του επιπέδου της αυτοσυγκέντρωσης. Όταν αυτή η τακτική συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να παρατηρηθεί και εθισμός στο φάρμακο με συνέπεια αυτό να μην έχει καμιά επίδραση στον οργανισμό. Άλλος ένας συνδυασμός που πρέπει να αποφεύγεται είναι αλκοόλ και αντιβιοτικά τα οποία μεταβολίζονται πιο γρήγορα και έχουν έτσι μειωμένη αποτελεσματικότητα. Επίσης το αλκοόλ δεν ταιριάζει με τα αντιόξινα φάρμακα, αφού ο συνδυασμός τους αυξάνει την παραγωγή υδροχλωρικού οξέος στο στομάχι. Πρέπει λοιπόν να περιμένει κανείς περισσότερο από 2 ώρες μετά την κατανάλωση οινοπνεύματος, προτού πάρει ένα αντιόξινο φάρμακο για να ηρεμήσει τις καούρες του στομάχου.
Χυμός Grapefruit και φάρμακα
Είναι ένα θέμα που συχνά βρίσκεται στην επικαιρότητα. Ύστερα από πολλές μελέτες οι περισσότεροι γιατροί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η κατανάλωση γκρέιπφρουτ μαζί ή αμέσως μετά από κάποιο φάρμακο έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή της δράσης του. Αυτό οφείλεται σε ορισμένες ουσίες του φρούτου, τα φλαβονοειδή, που εμποδίζουν το μεταβολισμό του φαρμάκου επιμηκύνοντας και εντείνοντας τη δράση του με αποτέλεσμα ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι παρενέργειες αυτές είναι πιο έντονες με φάρμακα «ευαίσθητα» όπως τα αγχολυτικά. Ο χυμός του πορτοκαλιού, αντίθετα, δεν έχει την ίδια επίδραση στα φάρμακα.
Καφές, τσάι και ηρεμιστικά
Είναι φανερό πως η ερεθιστική επίδραση της καφεΐνης, η οποία υπάρχει σε αυτά τα ροφήματα- όπως άλλωστε και στα προϊόντα τύπου Cola- είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με το καταπραϋντικό αποτέλεσμα που επιδιώκουμε με τα ηρεμιστικά φάρμακα. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται και το συνηθισμένο δίδυμο καφές-ασπιρίνη για την καταπολέμηση του πονοκέφαλου. Γιατί έτσι ο πονοκέφαλος όχι μόνο δεν περνά πιο γρήγορα, αλλά προκαλείται και υπερχλωρυδρία (ξινίλες) στο στομάχι.
Γάλα, γιαούρτι και αντιφλεγμονώδη-αντιβιοτικά
Η άποψη πως, όταν κάποιος λαμβάνει αντιφλεγμονώδη φάρμακα, θα πρέπει να λαμβάνει και γαλακτοκομικά προϊόντα για την προστασία του στομάχου, είναι λανθασμένη. Όχι μόνο δε συμβαίνει αυτό, αλλά επιπλέον τα ενεργητικά στοιχεία του φαρμάκου «αιχμαλωτίζονται» στο επίπεδο του εντερικού συστήματος. Υπεύθυνο γι αυτό είναι το μεγάλο ποσοστό ασβεστίου στο γάλα, ιδίως εάν είναι πλήρες. Το γιαούρτι αντίθετα περιέχει σε σχετικά μεγάλο βαθμό ένζυμα τα οποία βοηθούν στη διάσπαση των δραστικών συστατικών σχεδόν όλων των φαρμάκων και έτσι μπορούν να αναιρέσουν ή να μειώσουν την επίδρασή τους. Είναι καλύτερα λοιπόν να καταναλώνεται το γιαούρτι 2 ή 3 ώρες μετά τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου. Επίσης η κατανάλωση γάλακτος σε συνδυασμό με τη λήψη αντιβιοτικών οδηγεί στη μείωση της δράσης τους, με αποτέλεσμα να μη γίνεται έλεγχος των λοιμώξεων για τις οποίες χορηγούνται τα συγκεκριμένα αντιβιοτικά.
«Ώριμα» τυριά και αντικαταθλιπτικά
Τα «ώριμα» τυριά, αλλά και τα κουκιά, το μπρόκολο, οι παστές σαρδέλες, και το κόκκινο κρασί πρέπει να παραλείπονται από τη διατροφή όποιου κάνει χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Γιατί είναι πλούσια σε τεραμίνη, μια ουσία που μπορεί να εντείνει τη δράση των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων προκαλώντας έτσι μεταπτώσεις ευφορίας και κατάθλιψης, καθώς επίσης και στην ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης. Εξάλλου η αλληλεπίδραση τεραμίνης και αντικαταθλιπτικών φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει απότομη αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
